Author: admin

Katecheza Eucharystyczna – 05.05.2024r.

POSTAWY LITURGICZNE 

Tak jak ludzie okazują sobie miłość i uczucia za pomocą odpowiednich postaw i gestów, tak w liturgii postawy i gesty są znakami miłości do Boga. Dlatego ważne jest, by były wykonywane z czułą starannością, czcią i skupieniem. Wprowadzenie do Mszału zwraca uwagą na to, iż jednakowa postawa ciała, którą powinni zachować wszyscy uczestnicy liturgii, jest znakiem wspólnoty i jedności zgromadzenia, wyraża bowiem, a zarazem wywiera wpływ na myśli i uczucia uczestników (OWMR 20). Do postaw liturgicznych zaliczamy: stanie, klęczenie, siedzenie, leżenie krzyżem i procesję.

1. Postawa stojąca jest wyrazem uszanowania, jest zewnętrznym znakiem głębokiej czci dla Boga jako najwyższego Pana (Mt 6,5; Mk 11,25; Łk 18,11; 22,46). Stanie jest znakiem radości z odkupienia. W postawie stojącej Ojcowie Kościoła widzieli symbol świętej wolności dzieci Bożych.

Kiedy zachowujemy postawę stojącą?

• od początku Mszy Świętej aż do oracji włącznie

• od rozpoczęcia aklamacji przed Ewangelią aż do zakończenia Ewangelii

• podczas wyznania wiary i modlitwy powszechnej

• od wezwania kapłana Módlcie się, aby moją i waszą ofiarę… aż do aklamacji Święty, Święty… włącznie

• od aklamacji po przeistoczeniu aż do Baranku Boży włącznie

• podczas Modlitwy po Komunii oraz obrzędów zakończenia.

2. Postawa klęcząca, zarówno jako dłuższa postawa modlitewna, jak również chwilowy gest przyklęknięcia, oznacza wielbienie Boga. Przez klęczenie człowiek wyraża swoją małość wobec Boga. Gest ten jest znakiem adoracji: pokornego uwielbienia Bożego Majestatu. Św. Hieronim uczył, by przyklęknięciu ciała towarzyszyło także „przyklęknięcie serca”, a więc należyte usposobienie wewnętrzne. W Piśmie Świętym znajdujemy aż 59 wzmianek o przyjęciu postawy klęczącej. Miała ona trzy formy; padnięcie na twarz (Pwt 26,10; Joz 5,15; Mk 14,35), upadnięcie do stóp (Mk 1,40; 10,17; Mt 17,14; 27,29) i klęczenie (2 Krn 6,13; Ezd 9,5; Dz 9,40; 20,36; 21,5). Przykład modlitwy na klęczkach dał nam sam Chrystus Pan modlący się w Ogrodzie Oliwnym (Łk 22,41). Święty Szczepan – pierwszy męczennik Kościoła, oddaje swoje życie ukamienowany na klęcząco (Dz 7,54-60). Klęczenie jest też zasadniczą postawą w czasie sakramentu pokuty.

Kiedy w czasie Mszy świętej zachowujemy postawę klęczącą?

• podczas Modlitwy Eucharystycznej, po aklamacji Święty, Święty… do aklamacji po przeistoczeniu

• na słowa: Oto Baranek Boży … Panie, nie jestem godzien…

• podczas Wyznania Wiary w uroczystości Narodzenia i Zwiastowania Pańskiego przyklęka się na słowa: I za sprawą Ducha Świętego przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem.

3. Postawa siedząca według starożytnego zwyczaju przysługiwała urzędnikom, nauczycielom i sędziom, jako znak władzy i godności (Ps 106,32; Mt 19,28; Łk 4,20). Pan Jezus nauczał w świątyni jerozolimskiej siedząc (Łk 2,46). Biskup zasiada na swojej katedrze i z niej naucza. Sprawując sakrament pokuty kapłan zajmuje pozycję siedzącą na znak powagi urzędu sędziowskiego, który wykonuje w imieniu i w obecności Chrystusa.

Wierni w kościele nie zawsze siedzieli. Przez długie wieki w kościołach nie było ławek. Instrukcja Stolicy Apostolskiej z 1964r. wskazuje: Wiernym należy wyznaczyć miejsca ze specjalną troską, aby oni wzrokowo i duchowo mogli należycie brać udział w świętych czynnościach. Wypada, aby według zwyczaju postawić do ich użytku ławki lub krzesła (nr 98). Siedzenie jest postawę słuchającego ucznia. Jest znakiem skupienia, przyjmowania i rozważania Słowa Bożego (Łk 2,46; 10,39; 1 Kor 14,30; Dz 20,9).

W którym momencie siedzimy w czasie liturgii?

• podczas czytań mszalnych (z wyjątkiem Ewangelii), psalmu responsoryjnego i homilii

• podczas przygotowania darów ofiarnych

• po procesji komunijnej i uwielbienia po Komunii świętej

• w czasie ogłoszeń.

Katecheza Eucharystyczna – 12.05.2024r.

POSŁUGI LITURGICZNE

Licznych i różnorodnych posług w liturgii domaga się najpierw prawda o Kościele i prawda o liturgii. Domaga się też tego piękno celebracji. Bóg ukrył piękno i bogactwo swego zbawczego dzieła pod osłoną znaków. Celebracja ma na sposób znaku to piękno i bogactwo ukazywać. Nigdy nie będzie to możliwe bez licznej i prawdziwej służby liturgicznej.

Kryterium podziału funkcji liturgicznych wynika z tajemnicy Kościoła. Kościół jako lud Boży i mistyczne Ciało Chrystusa uobecnia się w zgromadzeniu liturgicznym. To zgromadzenie w swojej strukturze osobowej jest zróżnicowane i podporządkowane w sposób hierarchiczny, a ponadto ubogacone różnorodnością posług. Czynności liturgiczne poszczególnych jego członków dosięgają w różny sposób, zależnie od stopnia święceń, urzędów i czynnego udziału. W zgromadzeniu liturgicznym każdy spełniający swą posługę, czy to duchowny, czy świecki, powinien czynić tylko to i wszystko to, co należy do niego z natury rzeczy i na mocy przepisów liturgicznych. Jest to podstawowa zasada podziału funkcji i czynności.

Mamy posługi wynikające z sakramentu święceń, z ustanowienia i zlecone (wykonywane czasowo). Ze święceń wynikają posługi biskupa, prezbitera   diakona; z ustanowienia – są związane z posługą Słowa i Ołtarza: lektor, akolita i nadzwyczajny szafarz Komunii świętej. Oprócz tych posług wierni mogą spełniać cały szereg zleconych im funkcji. Najogólniej można je podzielić na służbę ołtarza, służbę muzyczną i służbę porządkową.

Do służby ołtarza należą osoby spełniające różne funkcje w prezbiterium zlecone przez proboszcza lub rektora kościoła. Do tej grupy należą ministranci, których zadaniem jest noszenie krzyża, księgi, świec, kadzielnicy, chleba, wina, wody. Funkcje te zleca się w zależności od lokalnych zwyczajów i zgody biskupa chłopcom i dziewczętom, mogą je również wykonywać osoby dorosłe. Krajowe Duszpasterstwo Służby Liturgicznej opracowało pięcioletni program formacji ołtarza, który przygotowuje do odpowiedniego i zgodnego z przepisami wykonywania przypadających każdemu czynności liturgicznych.

W zgromadzeniu liturgicznym prawdziwie funkcję liturgiczną spełnia również służba muzyczna. Ze względu na szczególną posługę wyróżnia się: organistę, scholę śpiewaczą, kantora, psałterzystę, chór, dyrygenta chóru. Ich zadaniem jest ułatwianie wiernym w śpiewie liturgicznym.

Posługę liturgiczną wykonuje także służba porządkowa. Do niej zaliczamy tych, którzy spełniają różne funkcje przygotowujące miejsce zgromadzenia, czuwają nad prawidłowym sprawowaniem w nim liturgii i zwykle są wykonywanie poza prezbiterium. Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego zalicza do nich: komentatora, ceremoniarza, kościelnego (zakrystiana), tych, którzy zbierają ofiary w kościele, przyjmują wiernych w drzwiach kościoła, wskazują im właściwe miejsca i utrzymują porządek w czasie procesji.

W zgromadzeniu liturgicznym dzięki temu podziałowi posług liturgicznych ujawnia się i aktualizuje organiczna i hierarchiczna struktura Ludu Bożego, gdzie jedne członki potrzebują drugich i są od nich zależne.