ZNAKI CHLEBA I WINA

Katecheza Eucharystyczna 14.04.2024r.

ZNAKI CHLEBA I WINA

Aby Msza święta mogła się dokonać, potrzebne są chleb i wino, które stanowią materię sakramentu Eucharystii. Od najdawniejszych czasów chleb i wino stanowią symbol obfitości i gościnności. Są wyrazem dobroci Boga i stworzonego przez Niego świata. W czasie Mszy świętej, podczas obrzędu przygotowania darów, dziękujemy za chleb i wino, które są owocem ziemi i winnego krzewu, przez co stają się szczególnym darem Stwórcy dla człowieka. Kościół wierny poleceniu swojego Mistrza ofiaruje chleb i wino, które przez słowa Chrystusa i wezwanie Ducha Świętego stają się Ciałem i Krwią Chrystusa i stanowią centrum sprawowania Mszy świętej.

Chleb i wino jako znaki sakramentu Eucharystii zostały zapowiedziane już w Starym Testamencie. Katechizm Kościoła Katolickiego poucza, że „w Starym Przymierzu na znak wdzięczności wobec Stwórcy składano w ofierze chleb i wino pośród pierwocin owoców ziemi” (nr 1334). W Księdze Rodzaju ukazana jest ofiara Melchizedeka, kapłana i króla w jednej osobie, który na spotkanie z Abrahamem wyniósł chleb i wino (por. Rdz 14,18). W geście tym Kościół widzi zapowiedź swojej ofiary, określanej w modlitwie mszalnej jako „ofiara doskonała” (por. KKK 1333). Chrystus Pan podczas Ostatniej Wieczerzy wziął w swoje ręce chleb, błogosławił go, łamał i rozdawał swoim uczniom. Następnie podał im kielich wskazując, że jest w nim Jego Krew (Mt 26,26-28; Mk 14,22-24; Łk 22,19-20). I dodał: „odtąd nie będę już pił z tego owocu winnego krzewu aż do owego dnia, kiedy pić go będę z wami nowy, w królestwie Ojca mojego” (Mt 26,29).

Ojcowie Kościoła wyrażają przekonanie, że Chrystus podczas Ostatniej Wieczerzy użył chleba pszennego, niekwaszonego, który w okresie świąt Paschy spożywali Żydzi (Wj 34,18) oraz wina wyciśniętego z dojrzałych, naturalnych winogron. Aktualne przepisy liturgiczne precyzują, że aby materia sakramentu Eucharystii była ważna należy posługiwać się w czasie Mszy świętej chlebem przaśnym, z czystej mąki pszennej i na tyle świeżym, by nie zachodziło niebezpieczeństwo zepsucia. A wino powinno być z owocu winnego krzewu, naturalne i czyste, to jest bez jakichkolwiek dodatków obcych substancji oraz nie mętne i skwaszone (KPK 924, OWMR 320-323).

Chleb i wino przez konsekrację stają się Ciałem i Krwią Chrystusa. W tych postaciach obecny jest żywy i chwalebny Chrystus w sposób prawdziwy, rzeczywisty i substancjalny, z Ciałem i Krwią, Duszą i Bóstwem (KKK 1413). Eucharystyczna obecność Chrystusa w chlebie i winie zaczyna się w chwili konsekracji i trwa, dopóki trwają postacie eucharystyczne (KKK 1377). Za każdym razem, kiedy Kościół celebruje Eucharystię, przypomina sobie obietnicę, że w znakach chleba i wina, przemienionych w Ciało i Krew, „Chrystus wędruje razem z nami, jako nasza moc i nasz wiatyk, i czyni nas świadkami nadziei dla wszystkich” (św. Jan Paweł II, Ecclesia de Eucharistia 62).

Nazwy Sakramentu Eucharystii

Czym jest Msza święta? Nazwy Sakramentu Eucharystii.

Za parę minut rozpocznie się Msza święta. Pomyślmy przez chwilę, słuchając tej katechezy, czym właściwie jest.

Katechizm Kościoła Katolickiego używając wielu określeń wyraża, jak wielkie jest bogactwo tego sakramentu. Mówi, że jest on: Eucharystią, Wieczerzą Pańską, Łamaniem Chleba, Zgromadzeniem eucharystycznym, Pamiątką męki i zmartwychwstania Pana, Najświętszą Ofiarą, Świętą i Boską liturgią, Komunią, Mszą świętą. Każde z tych określeń uwypukla jakiś aspekt Najświętszego Sakramentu.

1. Eucharystia – słowo pochodzące z języka greckiego, a oznaczające „dziękczynienie”. Przyszliśmy w dzień Pański podziękować Bogu za wspaniałe dzieło stworzenia i jeszcze wspanialsze dzieło zbawienia, jak to słyszeliśmy podczas liturgii Wigilii Paschalnej[1].

2. Msza święta jest Wieczerzą Pańską, gdyż, z jednej strony, wspomina Ostatnią Wieczerzę, którą Pan Jezus spożył ze swoimi uczniami w przeddzień swej męki, ustanawiając wtedy sakrament Eucharystii; z drugiej zaś strony jest zapowiedzią uczty zbawionych, określonej w ostatnie księdze Pisma Świętego, w Księdze Apokalipsy, jako „ucztę godów Baranka”[2].

3. Łamanie Chleba. Ten obrzęd, charakterystyczny dla żydowskiego posiłku, gdy gospodarz przy stole rozdzielał chleb, wykorzystał Pan Jezus podczas Ostatniej Wieczerzy. Po tym geście rozpoznali Go uczniowie idący do Emaus, gdy zasiedli z Jezusem do posiłku. Pierwsi chrześcijanie chętnie nazywali Mszę świętą właśnie „łamaniem chleba”. Oznaczało to bowiem, że wszyscy, którzy spożywają z tego samego Chleba są wspólnotą, są jedno z Chrystusem i między sobą.

4. Msza święta jest Zgromadzeniem eucharystycznym. Zeszliśmy się na to święte miejsce nie po to, by stworzyć zwykłe zgromadzenie ludzi, ale zgromadzenie uczniów Chrystusa. Na tym zgromadzeniu jesteśmy widzialnym znakiem Kościoła. Zgromadzenie to jest wyjątkowe i wielkie, bo zebrane, by sprawować pamiątkę Pana.

5. Jaką sprawujemy pamiątkę? Pamiątkę męki i zmartwychwstania Pana Jezusa. Nie chodzi tutaj o zwyczajne wspominanie przeszłości, jak to robimy np. patrząc na fotografie naszych przodków. Chodzi o pamiątkę żywą, uobecnioną. Święty papież Jan Paweł II nauczał, że „wspominać to przywoływać w sercu, myślą i uczuciem, ale również celebrować obecność. Eucharystia (…) zdolna jest zachować w nas żywą pamięć o Bożej miłości”[3].

6. O Mszy świętej mówimy także, że jest Najświętszą Ofiarą. Kościół naucza nas, że: Ofiara Chrystusa i ofiara Eucharystii są jedyną ofiarą. „Jedna i ta sama jest bowiem Hostia, ten sam ofiarujący – obecnie przez posługę kapłanów – który wówczas ofiarował siebie na krzyżu, a tylko sposób ofiarowania jest inny… A skoro w tej Boskiej ofierze, dokonującej się we Mszy świętej, jest obecny i w sposób bezkrwawy ofiarowany ten sam Chrystus, który na ołtarzu krzyża ofiarował samego siebie w sposób krwawy, ofiara ta jest naprawdę przebłagalna”[4].

7. Eucharystia jest Świętą i Boską liturgią. Celebrowanie tego sakramentu jest zajmuje centralne miejsce w całej liturgii Kościoła. To spośród świętych sakramentów – Sakrament Najświętszy. To chwila, w której „się łączy niebo z ziemią, sprawy boskie ze sprawami ludzkimi”[5].

8. Eucharystia nazywana jest także Komunią, bo przez ten sakrament łączymy się – tworzymy Komunię z Chrystusem. Ona pomaga nam także budować komunię, czyli wspólnotę między sobą. Głęboko wyraził tę prawdę papież Benedykt XVI, gdy napisał: „Zjednoczenie z Chrystusem jest jednocześnie zjednoczeniem z wszystkimi, którym On się daje. Nie mogę mieć Chrystusa tylko dla siebie samego; mogę do Niego należeć tylko w jedności z wszystkimi, którzy już stali się lub staną się Jego”[6].

9. I ostatnie, najbardziej znane nam i najczęściej używane określenie to: Msza święta. Pochodzi ono od łacińskiego słowa: „missio”, co znaczy „posłanie”. Nasze spotkanie z Chrystusem nie ma się skończyć wraz z zakończeniem sprawowania liturgii. Z tej świątyni jesteśmy posłani do świata, do naszej codzienności. Mamy tam zanieść Jezusa, Jego miłość i pokój. „Idźcie w pokoju Chrystusa” – to będą ostatnie słowa wypowiedziane podczas Mszy św. przez kapłana, zobowiązujące nas do tego, by przez nasze czyny, słowa i sposób bycia[7], Jezus objawiał się światu.


[1] Por. kolekta po I czytaniu Wigilii Paschalnej.

[2] Zob. Ap 19, 9.

[3] Por. Jan Paweł II, Katecheza podczas audiencji generalnej, dn. 4.10.2000 roku.

[4] Zob. KKK 1367.

[5] Por. Orędzie Wielkanocne z Wigilii Paschalnej.

[6] Benedykt XVI, encyklika „Deus Caritas est”, nr 14.

[7] Por. Benedykt XVI, adhortacja „Sacramentum Caritatis”, nr 85.

Kongres Eucharystyczny

„JA JESTEM Z WAMI” (Mt 28,20)

Już niedługo rozpoczynamy w naszej diecezji Kongres Eucharystyczny. Poniżej zamieszczamy najważniejsze linki dotyczące Kongresu oraz hymn. Zapraszamy do udziału w tym wydarzeniu.

KALENDARIUM KONGRESU EUCHARYSTYCZNEGO:
https://diecezja.gliwice.pl/news/kalendarium-kongresu

HASŁO I LOGO KONGRESU:
https://diecezja.gliwice.pl/news/haslo-i-logo-kongresu-eucharystycznego-2024

HYMN KONGRESU EUCHARYSTYCZNEGO:

MODLITWA:

https://diecezja.gliwice.pl/news/modlitwa-kongresu-eucharystycznego-2024